DEVAM: 88. Ayakkabıyla
Namaz Kılmak
حَدَّثَنَا
قُتَيْبَةُ
بْنُ سَعِيدٍ
حَدَّثَنَا
مَرْوَانُ
بْنُ
مُعَاوِيَةَ
الْفَزَارِيُّ
عَنْ هِلَالِ
بْنِ
مَيْمُونٍ
الرَّمْلِيِّ
عَنْ يَعْلَى
بْنِ
شَدَّادِ بْنِ
أَوْسٍ عَنْ
أَبِيهِ
قَالَ قَالَ
رَسُولُ اللَّهِ
صَلَّى
اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
خَالِفُوا
الْيَهُودَ
فَإِنَّهُمْ
لَا يُصَلُّونَ
فِي
نِعَالِهِمْ
وَلَا
خِفَافِهِمْ
Şeddad b. Evs babasından
(Evs'ten); demiştir ki: Resülullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu:
"Yahudilere muhalefet ediniz. Çünkü onlar ayakkabılarıyla ve mestleriyle
namaz kılmıyorlar (siz kılınız)!”
Diğer tahric: Hakim,
el-Müstedrek, I, 260.
AÇIKLAMA: Yahudiler "Ey Musa, şübhesiz benim ben
senin Rabbin, Haydi pabuçlarını çıkar. Çünkü sen mukaddes vadide
"Tuva" dasın"[Taha 11-12] emrine uyarak ibadetlerini yaparken
ayakkabılarını çıkarırlardı. Ayakkabı ile ibadet etmek onlarca makbul değildi.
Müslümanlar
ise, bu hadis-i şerifte namazlarını ayakkabı ile kılarak Yahudilere muhalefet
etmekle emrolunmuştur. Ancak buradaki emir farziyet değil, mubahlık ifade eder.
Nitekim bir Önceki hadisin açıklanmasında, tercemesini sunduğumuz İbn Ebî
Şeybe'nin Abdurrahman b. Ebi Leyla'dan naklettiği "isteyen namazını
ayakkabıyla kılar, yalınayak namaz kılmak isteyen de ayakkabılarını çıkarır
öyle kılar"[bk. el-Menhel, V, 41] mealindeki hadis-i şerif de buradaki emrin
mubahhk ifade ettiğine delalet eder.
Hatta
bazı alimler, "Ey Adem oğulları, her mescide güzel elbiselerinizi
giyinerek gidin"[A'raf 31] ayetine bakarak ayakkabılı kılınan namazın daha
faziletli olduğu hükmüne varmışlardır.[Tefsîru'l-Kurtubî, XI, 174.] 653 numara ile
terceme edeceğimiz hadis de buna delalet eder.
Dürru'I-Muhtar’da
bu mevzuda şöyle denilmektedir; "Ayakkabı ile namaz kılmak çıplak namaz
kılmaktan daha faziletlidir." İbn Abidîn de ona yazdığı haşiyesi
Reddu'l-Muhtar'da şöyle diyor; "temiz mest ve ayakkabılarla namaz kılmak,
Yahudilere muhalefet için çıplak ayakla namaz kılmaktan daha
faziletlidir." Tatarhaniye'de ise, şöyle denilmektedir; "Ayakkabılar
temiz bile olsa, mescidi kirletmek tehlikesi varsa, çıplak ayakla namaz kılmak
daha faziletlidir. Mescid-i Nebevi, Resul-i Ekrem'in sağlığında kumlarla kaplı
idi. Zamanımızda içine halılar serilmiştir."
Umdetü'l-Müfti
isimli eserde de şöyle deniliyor; "Mescide ayakkabı İle girmek edebe
uymaz."
Bütün
bu fetvaları Bezlü'l-Mechud isimli eserinde nakleden merhum es-Seharenfurî, bu
mevzudaki kendi görüşlerini de şöyle ifade ediyor; "Günümüzde
ayakkabılarla ibadet eden Hıristiyanlara bakarak namazın çıplak ayakla
kılınması gerektiği kanaatindeyim."[Bezta'l-mechAd, IV, 320]
Bütün
bu açıklamalardan anlaşılıyor ki, tslamiyette ayakkabı ile de, çıplak ayakla
da namaz-kılmak caizdir. Ancak bazı hallerde biri diğerine tercih edilebilir.
(653 no'lu hadis-i şerifin şerhindeki izahata müracaat edilebilir.)